O sztucznej inteligencji z punktu widzenia zarządzania w ochronie zdrowia
Sztuczna inteligencja staje się coraz bardziej obecna w medycynie, oferując realne wsparcie w pracy lekarzy i innych profesjonalistów. Może analizować dane, rozpoznawać wzorce, przetwarzać obrazy, rekomendować decyzje kliniczne czy tłumaczyć rozmowy z pacjentami. Ułatwia tworzenie dokumentacji i pozwala szybciej podejmować trafne decyzje. Dzięki sztucznej inteligencji wiele żmudnych, powtarzalnych zadań można zautomatyzować, co daje pracownikom ochrony zdrowia więcej czasu na działania wymagające doświadczenia i empatii. Staje się one nieocenionym narzędziem, szczególnie w obliczu rosnącego zapotrzebowania na usługi medyczne i ograniczonych zasobów kadrowych.
Wraz z korzyściami pojawiają się jednak nowe wyzwania, szczególnie w obszarze relacji między ludźmi a sztuczną inteligencją. Pacjenci coraz częściej wchodzą w interakcje z systemami AI, traktując je jak rozmówców, a czasem nawet budując z nimi emocjonalne więzi. Problem ten jest szczególnie widoczny u osób samotnych lub z zaburzeniami poznawczymi. Równolegle pojawia się zjawisko niepokoju wywoływanego przez zbyt realistyczne roboty – tzw. dolina niesamowitości. To pokazuje, że akceptacja nowych technologii zależy nie tylko od ich funkcjonalności, ale też od sposobu, w jaki są postrzegane i odczuwane przez ludzi.
W praktyce kluczowe staje się zatem rozsądne zarządzanie obecnością sztucznej inteligencji. Choć technologia ta może zwiększać efektywność, może też wywoływać niepewność i obawy – np. dotyczące utraty pracy, ograniczenia roli lekarzy czy ryzyka błędów algorytmów. Pojawiają się pytania o to, gdzie powinny przebiegać granice między decyzjami człowieka a decyzjami maszyny. Szczególną uwagę zwraca się też na tzw. halucynacje – przypadki, w których systemy generują fałszywe, lecz pozornie sensowne informacje, co w medycynie może mieć poważne konsekwencje.
Odpowiedzią na te wyzwania są nowe regulacje i normy etyczne, które mają zapewnić bezpieczeństwo i przejrzystość stosowania sztucznej inteligencji. Przykładem jest norma IEEE 7000-2021, która proponuje konkretne zasady projektowania systemów AI z poszanowaniem prywatności, odpowiedzialności, przejrzystości i neutralności algorytmicznej. Takie podejście ma wspierać rozwój technologii zgodny z wartościami, które są kluczowe w ochronie zdrowia oraz umożliwiać ocenę zgodności systemów AI jeszcze przed ich wprowadzeniem do praktyki klinicznej.
W kontekście zarządzania ochroną zdrowia, stworzenie warunków umożliwiających świadomą zgodę na korzystanie ze sztucznej inteligencji – zarówno przez pacjentów, jak i personel – jest jednym z fundamentów odpowiedzialnego wdrażania tych technologii. Dobre praktyki, oparte na uznanych normach międzynarodowych i unijnych, pomagają z jednej strony chronić użytkowników, a z drugiej – wspierają rozwój innowacji, które mogą znacząco poprawić jakość i dostępność opieki zdrowotnej.
Materiał przygotowany z pomocą generatywnej sztucznej inteligencji na podstawie rozdziału „Sztuczna inteligencja z punktu widzenia zarządzania w ochronie zdrowia” autorstwa Tomasza Jaworskiego książki „Medyczne zastosowania sztucznej inteligencji”.
Zamów książkę „Medyczne zastosowania sztucznej inteligencji” w Księgarni Medycznej PZWL.
Korzystając z kodu promocyjnego AI5 otrzymasz dodatkowe 5% zniżki.
Materiał we współpracy z PWN.
